ไทยพูดดี เบงกาลีพูดได้ ตอนที่ 3 สะพานอุภัยเจษฎุทิศ

          หากขับรถบนถนนราชวิถีจากสะพานกรุงธนมุ่งหน้าไปอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ เมื่อผ่านวังสวนจิตรลดา จะเป็นสี่แยกที่ตัดกับถนนสวรรคโลก เรียกว่าแยกอุภัยเจษฎุทิศ แปลว่าอุทิศแด่พี่ชายทั้งสองคน แยกได้เป็นสามคำ คือ อุภัย เจษฎา และอุทิศ

          แต่เดิมแยกนี้เป็นสะพานข้ามคลองที่สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 ในโอกาสที่สมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกในรัชกาลที่ 9 เจริญพระชนมายุครบ 18 พรรษา เท่ากับพระเชษฐา 2 พระองค์ที่สิ้นพระชนม์ไปแล้ว คือ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสมมติวงศ์วโรทัย กรมขุนศรีธรรมราชธำรงฤทธิ์ ต่อมาสะพานถูกรื้อถอนไป ทางการจึงนำชื่อสะพานมาตั้งเป็นชื่อสี่แยกแทน และได้สร้างเฉพาะราวสะพานขึ้นมาใหม่ข้ามคลองเล็ก ๆ ก่อนถึงทางรถไฟ

          ในภาษาเบงกาลี อุภัยแปลว่าคู่ (both) แต่คำว่าพี่ชายไม่ใช่เจษฎา แต่เรียกว่า bhai ซึ่งน่าจะเป็นภาษาเดิมที่ไม่ได้รับอิทธิพลจากสันสกฤต อย่างไรก็ดี มีคำว่าเชษฐา (jyatha) ที่แปลว่าลุงซึ่งเป็นพี่ชายของพ่อ คู่กับ jethima ที่แปลว่าป้า

          ตรงคลองผดุงกรุงเกษมมีสะพานข้ามคลองอีกแห่งหนึ่งเชื่อมถนนนครราชสีมากับถนนประชาธิปไตย อยู่มุมด้านหลังกระทรวงศึกษาธิการ สะพานนี้ชื่อว่า “วิศุกรรมนฤมาณ” แปลว่าสะพานที่พระวิศุกรรมเป็นผู้สร้าง ในภาษาเบงกาลี คำว่าสร้างคือ niraman  

          คำกริยาภาษาเบงกาลีมีการผันตามประธานเหมือนภาษาในยุโรปหลายภาษา อาทิ ฝรั่งเศส อิตาเลียน สเปน เช่น niraman kara (สร้าง) ถ้าประธานของประโยคคือฉันหรือพวกเรา จะผันเป็น niraman kari ถ้าประธานคือคุณหรือพวกท่าน จะผันเป็น niraman karen เป็นต้น

          บังกลาเทศในปัจจุบันอยู่ในช่วงเร่งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน จึงมีโครงการก่อสร้างมากมาย และทำให้ไทยส่งออกหินสำหรับก่อสร้างได้เพิ่มขึ้น เพราะบังกลาเทศขาดแคลนหินประเภทนี้ เวลาสร้างถนนสายรอง บางทีเขาใช้อิฐมาทุบแล้วผสมปูนแทนหิน ซึ่งจะไม่ค่อยทนทานเท่าใดนัก ในภาษาเบงกาลีอิฐก็เรียกว่า “อิฐ” เหมือนกัน

Padma Multi-purpose Bridge เป็นสะพานอเนกประสงค์ข้ามแม่น้ำคงคา ซึ่งเมื่อไหลสู่บังกลาเทศจะเรียกว่าแม่น้ำ Padma
สะพานนี้จะช่วยอำนวยความสะดวกในการคมนาคมขนส่งจากกรุงธากาไปภาคตะวันตกของประเทศ

……………………………………