ไทยพูดดี เบงกาลีพูดได้ ตอนที่ 35  สายการบินพิมาน

          สายการบินประจำชาติของบังกลาเทศคือ Biman Airlines คำนี้ในภาษาไทยคือพิมานหรือวิมาน แปลว่าที่อยู่ของเทวดา ในพระบรมมหาราชวังของไทยมีพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานเป็นส่วนหนึ่งของหมู่พระมหามณเฑียร ใช้เป็นที่บรรทมของพระมหากษัตริย์ ส่วนที่จังหวัดเสียมราฐของกัมพูชามีปราสาทพิมานอากาศที่สร้างตั้งแต่สมัยเมืองพระนคร

          ในภาษาเบงกาลี พิมานคือเครื่องบิน Biman Airlines จึงแปลว่าสายการบินเครื่องบิน ในช่วงที่โควิด-19 ระบาดและสายการบินพากันยกเลิกเที่ยวบินตรงระหว่างไทยกับบังกลาเทศ สถานทูตก็ใช้บริการของสายการบินพิมานจัดเที่ยวบินพิเศษเดือนละครั้งให้คนไทยในบังกลาเทศได้กลับบ้าน ในเวลาต่อมาก็ทำงานร่วมกับสถานทูตบังกลาเทศประจำไทย ซึ่งต้องจัดเที่ยวบินให้คนของเขาได้กลับบังกลาเทศเหมือนกัน เมื่อมีผู้โดยสารทั้งขาไปและ ขากลับ จึงทำให้สายการบินจัดเที่ยวบินได้คุ้มค่า

          รันเวย์ในสนามบินเรียกว่าพิมานบถ สนามบินในภาษาเบงกาลีเรียกว่า bimanbandar โดยคำว่า bandar มาจากภาษาเปอร์เซียที่แปลว่าท่าเรือ เมืองท่าหลายแห่งในย่านนี้มีคำว่า bandar ในชื่อเมือง เช่น Bandar Aceh ในอินโดนีเซีย และ Bandar Seri Begawan เมืองหลวงของบรูไน ภาษาเบงกาลีเอาคำนี้มาใช้กับ biman กลายเป็นท่าสำหรับเครื่องบิน ซึ่งก็ตรงกับภาษาไทยที่ใช้ท่าอากาศยาน โดยคำว่าอากาศยานมีในเบงกาลีเช่นกัน และใช้เหมือนภาษาไทย คือ หมายถึงยานพาหนะที่เดินทางในอากาศ ดังนั้น “พิมาน” จึงเป็นอากาศยานแบบหนึ่ง แต่อากาศยานไม่ใช่พิมานเสมอไป

          มีข้อสังเกตว่า Biman Bangladesh Airlines เป็นสายการบินแห่งชาติส่วนน้อยที่ไม่ได้ใช้แต่ชื่อประเทศเป็นชื่อสายการบินเหมือน Thai Airways, Philippine Airlines, Korean Air, Air France และ Alitalia  แต่มีคำพิเศษเพิ่มเข้ามาด้วย ซึ่งมีสายการบินแบบนี้ไม่มาก เช่น Garuda Indonesia, Lufthansa และ Iberia

          สายการบิน Biman ตั้งชื่อให้เครื่องบินเหมือนการบินไทยของเรา มีหลายชื่อที่คนไทยพอจะเดาความหมายได้ เช่น เมฆทูต รังคประภาต อากาศประทีป มยุรปักษี และอรุณอาโล (อาโลแปลว่าแสง)

Biman Airlines ใช้นกกระสาในวงกลมสีแดงเป็นสัญลักษณ์ ภาษาเบงกาลีเรียกนกกระสาว่า bolaka
ภาพโดยพนม ทองประยูร

ภาษาเบงกาลีเรียกเครื่องบินรบว่า “ยุทธพิมาน” เครื่องบิน MiG-21 ลำนี้ติดตั้งที่อาคาร Bangabandhu Military Museum
ภาพโดยพนม ทองประยูร

.............................................................